T1D na het sporten
Na het sporten: hypo of hyper?
Je sport – je voelt je goed – en dan ineens: je glucose doet iets onverwachts. Veel mensen met type 1 diabetes denken na het sporten vooral aan hypo’s. Maar wist je dat ook een hyper na het sporten mogelijk is?
Sport en glucose vormen een wisselwerking. Wat er gebeurt met je bloedsuiker na de inspanning hangt af van insuline, timing, voeding én type sport.
2 mogelijke reacties na het sporten
1. Hypo na het sporten
Veelvoorkomend, vooral bij cardio. Door het sporten zijn je spieren gevoeliger voor insuline, en die verhoogde gevoeligheid blijft tot 24 uur aanhouden. Hierdoor kun je na het sporten – en zelfs ’s nachts – een daling in je glucose zien, ook al was je tijdens het sporten stabiel.
Oorzaken:
Verhoogde insulinegevoeligheid
Geen of onvoldoende snack nadien
Intensieve of lange duurinspanning
2. Hyper na het sporten
Minder bekend, maar ook mogelijk. Soms stijgt je glucose vlak na of tijdens het sporten. Hoe komt dat?
Oorzaken:
Je hebt je pomp afgekoppeld of je basaal verlaagd, waardoor er gedurende een langere periode minder insuline in je lichaam zit
Je hebt extra koolhydraten genomen tijdens het sporten, maar die zijn niet opgevangen door insuline
Je lichaam maakt stresshormonen aan bij intensieve of explosieve inspanning (zoals krachttraining), die tijdelijk je glucose kunnen verhogen
GlucoVibe-tip: Zie een hyper niet als ‘fout’. Sporten vraagt vaak aanpassingen – het belangrijkste is dat je leert waarom je waarden reageren zoals ze doen.
Nachtelijke hypo's: waarom en wat kun je doen?
Een hypo na het sporten kan pas uren later optreden – vaak zelfs tijdens de nacht. Vooral als je ’s avonds sport of een lange, intensieve sessie achter de rug hebt.
Waarom gebeurt dit?
Je spieren blijven glucose opnemen om te herstellen
Je insulinegevoeligheid blijft verhoogd
Je basaaltempo past zich vaak niet automatisch aan
Wat helpt?
Eet een snack met trage koolhydraten én eiwitten voor het slapengaan.
Bijvoorbeeld:
Griekse yoghurt met wat havermout
Volkoren cracker met hummus of kaas
Een snede volkoren brood met cottage cheese
De koolhydraten geven je glucose een zachte buffer. Eiwitten zijn extra waardevol omdat ze de vrijgifte van het hormoon glucagon stimuleren. Glucagon zorgt ervoor dat er glucose uit de lever vrijkomt in de bloedbaan – precies wat je nodig hebt om nachtelijke hypo’s tegen te gaan. Daarnaast zorgen eiwitten ervoor dat de energie trager wordt opgenomen én ondersteunen ze je spierherstel na inspanning.
Voor pompgebruikers:
Overweeg een tijdelijke verlaging van je basaaltempo voor enkele uren na het sporten, afhankelijk van het tijdstip, de duur en de intensiteit van je inspanning.
Een alternatief kan zijn om tijdelijk je streefwaarde iets hoger in te stellen, zodat je pomp minder insuline afgeeft en zo een hypo helpt voorkomen tijdens de nacht.
Wat eet je best na het sporten?
Goede voeding na sport helpt niet alleen je glucose, maar ook je herstel en energie. Idealiter eet je iets binnen 30 minuten na je inspanning.
Combinatie van koolhydraten + eiwitten:
Yoghurt met banaan
Smoothie met fruit
Volkoren boterham met ei
Chocomelk
Waarom?
De koolhydraten vullen je glycogeenvoorraad aan, en de eiwitten helpen je spieren herstellen én zorgen voor een stabielere glucoserespons.
Tot slot: leren = durven ontdekken
Iedereen met type 1 diabetes reageert anders op beweging. Soms zie je een hypo, soms een hyper – en soms niets. Dat is oké. Het belangrijkste is dat je je eigen lichaam leert kennen, met nieuwsgierigheid in plaats van frustratie.
Wil je graag meer informatie over sporten met T1D? Plan dan snel een sessie in via glucovibe@gmail.com
